Tesbih Namazı Nasıl Kılınır?

 

Tesbih Namazı Nedir?

Tesbih Namazı, her rekâtında yetmiş beş defa "Sübhânallāhi ve’l-hamdü lillâhi ve lâ ilâhe illallāhü vallāhü ekber" şeklinde zikirlerin okunduğu, dört rekâttan oluşan özel bir namazdır. Bu namaz, sıkça "sübhânallāh" ifadesinin tekrarlanması nedeniyle "tesbih namazı" olarak adlandırılır.

Tesbih Nedir?

Tesbih kelimesi, terim olarak "Yüce Allah’ı, O’na yakışmayan her türlü eksiklikten tenzih ederim" anlamına gelir. Bu, Allah’ı en yüce ve kusursuz sıfatlarla anmayı ifade eder. Tesbih namazında, bu anlamı taşıyan "Sübhânallah" gibi zikirler tekrar edilerek Allah’ın yüceliği ve kudreti dile getirilir.

Tesbih Namazının Kaynağı

Tesbih namazının kaynağı, hadis literatüründe on iki sahâbeden rivayet edilmiştir. En meşhur rivayetlerden biri, İkrime’nin İbn Abbas’tan naklettiği hadistir. Resûl-i Ekrem (s.a.v.), amcası Abbas’a (r.a.) şöyle demiştir: "Amca, sana çok faydalı bir şey öğreteyim; bunu yaparsan, geçmişteki ve gelecekteki tüm günahların, küçük büyük, gizli ya da açık fark etmeksizin Allah tarafından bağışlanır." Bu namazı Hz. Peygamber (s.a.v.) amcasına tavsiye etmiş ve Hz. Abbas, bunu her gün yapmanın zor olduğunu söyleyince, Peygamberimiz (s.a.v.) namazın haftada bir, ayda bir, yılda bir veya en az bir kez ömürde bir defa kılınmasını önermiştir (Ebû Dâvûd, Tetavvu, 14).

Bu rivayet, tesbih namazının büyük sevaplar taşıdığı ve müminlerin günahlarının affedilmesine vesile olduğu konusunda önemli bir kaynaktır.

Tesbih Namazının Hükmü

Tesbih namazı ile ilgili olarak farklı görüşler bulunmaktadır çünkü bu namazla ilgili hadislerin sıhhati konusunda bazı tartışmalar mevcuttur. Bu nedenle, fakihler arasında farklı görüşler ortaya çıkmıştır. Bazı fakihler tesbih namazını müstehap (sevaplı) kabul ederken, bazıları câiz olduğunu belirtmiş, bazıları ise mekruh olarak değerlendirmiştir.

• Hanefî mezhebi: Tesbih namazı, Hanefîler tarafından mendup (yapılması tavsiye edilen, ancak farz olmayan) olarak değerlendirilmiştir.
• Şâfiî mezhebi: Çoğunlukla, Şâfiî fakihleri tesbih namazını müstehap (sevaplı) saymışlardır.
• Ahmed b. Hanbel: Tesbih namazı konusunda sahih bir hadis olmadığı gerekçesiyle, Ahmed b. Hanbel tesbih namazının mekruh olduğunu ifade etmiştir.

Tesbih Namazı Kaç Rekattır?

Tesbih namazı, dört rekât olarak kılınır. Hanefîler, Abdullah b. Mübârek’in rivayetini esas alırken (Tirmizî, "Ṣalât", 350), diğer mezheplerin çoğunluğu ise İbn Abbas’ın rivayetini kabul eder (Ebû Dâvûd, "Ṭatavvuʿ", 14). Abdullah b. Mübârek, tesbih namazının gece kılınması durumunda her iki rekâtta bir selâm vermenin daha makbul olduğunu belirtirken, gündüz kılındığında ise iki veya dört rekâtta bir selâm verilmesinin uygun olacağını ifade etmiştir.

Tesbih Namazında Ne Okunmalıdır?

Tesbih namazında, Fatiha'dan sonra belirli bir sure okumak şart değildir, ancak bazı kaynaklarda belirli surelerin okunması tavsiye edilmiştir. Örneğin, İbn Abbas, Tekâsür, Asr, Kâfirûn ve İhlâs surelerinin okunmasını önerirken, bazı fakihler Hadîd, Haşr, Saf ve Tegâbün surelerinin okunmasını tavsiye etmiştir.

Tesbih namazının her rekâtında, toplamda 75 defa "سُبْحَانَ اللّٰه ِوَالْحَمْدُ لِلّٰهِ وَلَا اِلٰهَ اِلَّا اللّٰهُ وَاللّٰهُ اَكْبَرُ" (Sübhânellâhi ve’l-hamdü lillâhi ve lâ ilâhe illellâhü ve’llâhü ekber) zikirleri okunur. Bu şekilde dört rekâtta toplam 300 defa tesbih edilir.

Tesbih Namazının Kılınışı

Birinci Rekât:

1. Namaza başlarken, "Niyet ettim Allah rızası için tesbih namazı kılmaya" deyip niyet edilir.

2. Sonrasında, "Allâhu Ekber" diyerek iftitah tekbiri alıp eller bağlanır.

3. Ayakta, "Sübhâneke" duası okunur. Ardından 15 defa "Sübhânallāh" zikri yapılır.

4. Eûzü-besmele çekilir, Fâtiha suresi okunur ve ardından bir sure daha okunarak, tekrar 10 defa tesbih yapılır.

5. "Allâhu Ekber" diyerek rükûya varılır. Rükûda üç kez "Sübhâne Rabbiye’l-azîm" dedikten sonra 10 kez yine aynı tesbihat yapılır.

6. "Semi’ Allâhu limen hamideh" diyerek rükûdan kalkılır ve ayakta "Rabbenâ leke’l-hamd" dedikten sonra 10 defa tesbih okunur.

7. "Allâhu Ekber" diyerek secdeye gidilir. Secdede üç kez "Sübhâne Rabbiye’l-âlâ" denir ve 10 defa tesbih yapılır.

8. "Allâhu Ekber" diyerek secdeden kalkıp tekrar oturulur. Ardından burada da 10 defa tesbihat okunur.

9. Tekrar "Allâhu Ekber" diyerek ikinci secdeye gidilir. Sonrasında yine üç kez "Sübhâne Rabbiye’l-âlâ" denir ve 10 defa tesbihat okunur.

10. Son olarak, "Allâhu Ekber" diyerek ayağa kalkılır ve ikinci rekâta başlanır. Eller bağlanır. İkinci rekâttan itibaren aynı şekilde tesbihat okunur.

İkinci Rekât:

1. Ayakta, sırasıyla 15 defa tesbih okunur. Ardından Eûzü-besmele çekilir, Fâtiha suresi okunur ve bir sure daha okunarak 10 defa tesbih yapılır.

2. "Allâhu Ekber" diyerek rükûya varılır. Rükûda üç kez "Sübhâne Rabbiye’l-azîm" dedikten sonra 10 defa tesbihat okunur.

3. "Sami’ Allâhu limen hamideh" diyerek rükûdan kalkılır ve ayakta "Rabbenâ leke’l-hamd" denir, burada da 10 defa tesbih okunur.

4. "Allâhu Ekber" diyerek secdeye gidilir. Secdede üç kez "Sübhâne Rabbiye’l-âlâ" denir ve 10 defa tesbih yapılır.

5. "Allâhu Ekber" diyerek secdeden kalkılır ve oturulur. Burada da 10 defa tesbih yapılır.

6. Tekrar "Allâhu Ekber" diyerek ikinci secdeye gidilir. Yine üç kez "Sübhâne Rabbiye’l-âlâ" dedikten sonra 10 defa tesbihat okunur.

7. Son olarak, "Allâhu Ekber" diyerek kalkılır ve oturulur. Oturuşta "Ettahiyyâtü" duası okunur.

8. "Allâhu Ekber" diyerek üçüncü rekâta kalkılır ve eller bağlanır.

Üçüncü Rekât:

1. Ayakta, 15 defa tesbih zikredilir. Ardından Eûzü-besmele çekilir, Fâtiha suresi okunur ve bir sure daha okunarak 10 defa tesbih yapılır.

2. "Allâhu Ekber" diyerek rükûya varılır. Rükûda üç kez "Sübhâne Rabbiye’l-azîm" denir ve sonra 10 defa tesbih okunur.

3. "Sami’ Allâhu limen hamideh" diyerek rükûdan kalkılır ve ayakta "Rabbenâ leke’l-hamd" denir, burada da 10 defa tesbih yapılır.

4. "Allâhu Ekber" diyerek secdeye gidilir. Secdede üç kez "Sübhâne Rabbiye’l-âlâ" denir ve 10 defa tesbih zikredilir.

5. "Allâhu Ekber" diyerek secdeden kalkılır ve oturulur. Bu oturuşta da 10 defa tesbih yapılır.

6. Tekrar "Allâhu Ekber" diyerek ikinci secdeye gidilir. Üç defa "Sübhâne Rabbiye’l-âlâ" denir ve ardından 10 defa tesbihat okunur.

7. Son olarak, "Allâhu Ekber" diyerek ayağa kalkılır ve dördüncü rekâta başlanır. Eller bağlanır.

Dördüncü Rekât:

1. Ayakta, önce 15 defa tesbih zikri yapılır. Ardından Eûzü-Besmele çekilerek Fâtiha suresi okunur ve devamında bir sure okunup, 10 defa tesbih yapılır.

2. "Allâhu Ekber" diyerek rükûya varılır. Rükûda üç kez "Sübhâne Rabbiye’l-azîm" denir ve sonra 10 defa tesbih zikredilir.

3. Rükûdan "Semi’ Allâhu limen hamideh" diyerek kalkılır ve ayakta "Rabbenâ leke’l-hamd" dedikten sonra 10 defa tesbihat okunur.

4. "Allâhu Ekber" diyerek secdeye gidilir. Secdede üç kez "Sübhâne Rabbiye’l-âlâ" denir ve burada da 10 defa tesbih yapılır.

5. "Allâhu Ekber" diyerek secdeden kalkılır, oturulur ve 10 defa tesbih zikredilir.

6. Tekrar "Allâhu Ekber" diyerek ikinci secdeye gidilir. Bu secdede de üç kez "Sübhâne Rabbiye’l-âlâ" denir ve 10 defa tesbih yapılır.

7. Son olarak, "Allâhu Ekber" diyerek kalkılır ve oturulur.  "Ettehiyyâtü", " Salli",  Bârik" ve "Rabbenâ .." okunur.

8. Namaz,  selam verilerek tamamlanır.

Bu dört rekâtlık namazda toplamda 300 defa "Sübhânellâhi ve’l-hamdü lillâhi ve lâ ilâhe illellâhü vellâhü ekber" zikri yapılmış olur.

Okuyabilirsiniz: Tevbe Namazı Nasıl Kılınır?